اگر چند دقیقه به چیدمان محصولات یک فروشگاه بزرگ دقت کنید، متوجه برنامهریزی و تفکرِ پشت آن میشوید. هر عنصری از چیدمان براساس قومیت، عادات غذایی و اطلاعات جمعیتشناسی مشتریان طراحی شده است. بهنظر شما هدف این چیدمان حسابشده چیست؟ هدف این است که همهی مشتریانی که پا به فروشگاه میگذارند، حداقل با ۳ یا ۴ محصول از فروشگاه خارج شوند که اگر چنین نباشد، منفعت زیادی نصیب فروشگاه نمیشود.
برای مثال کالاهایی مانند نان، شیر، گوشت، پنیر که نیاز روزانه مشتریان هستند، در عمق فروشگاه قرار داده میشوند، به عبارتی دیگر این گروه از کالاهای ضروری خانوار در قسمتهای انتهاییِ فضای فروشگاه چیدمان می شود. به این ترتیب مشتریان برای دسترسی به این مایحتاج اولیه چارهای ندارند جز اینکه از میان راهروها عبور کنند، و این یعنی عبور از میان بسیاری از کالاهای وسوسهانگیزِ دیگر، مثل کالاهای فصلی، خوراکیهای خوشمزه و کالاهایی با فروش ویژه، تا بالاخره به قفسههای کالاهای مورد نیازشان برسند. در غیر این صورت، کالاهایی که فروش چندانی ندارند، در معرض دید مشتری قرار نخواهند گرفت و فروش آنها بسیار کاهش خواهد یافت. اما با این شیوه، احتمال رؤیت شدن و فروش رفتنِ این کالاها نیز همگام با کالاهای اساسی افزایش خواهد یافت.
یا به عنوان نمونه ای دیگر نتایج یک تحقیق حاکی از آن است ۷۵ درصد از مشتریانی که واردِ سوپرمارکت یا هایپرمارکت میشوند، به سمتِ راست نگاه میکنند. به همین دلیل بهتر است که کالاهای جذابتر و فروش ویژهها را در قفسههای سمت راست فروشگاه قرار گیرد. بنابراین برای عرضهی کالاهای خاص، قفسههای سمت راست در بدو ورود به فروشگاه و همچنین قفسههای واقع در راهروهای عریضتر مناسبتر است.
از دیگر نکاتی که در این زمینه مظرح است می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تاریخ انقضاء: کالاهایی که تاریخ انقضای آنها نزدیکتر است باید جلوی قفسه و در دسترس قرار بگیرند تا میزان کالاهای مرجوعی و ضایعات کاهش یابد.
- امکان لمس کالا: محصول باید جایی قرار گیرد که مشتری بتواند به راحتی کالا را لمس کند.
- امکان مقایسه: کالاهای مشابه را کنار یکدیگر و در یک قفسه قرار دهید تا مشتری بتواند برندهای مختلف را باهم مقایسه کند.
- القای حس آرامش: نورپردازی و رنگ بندی فضاهای داخلی فروشگاه باید در جهت افزایش آرامش مشتری و افزایش مدت زمان حضور وی در فروشگاه باشد. موسیقی نیز برای این منظور درفروشگاه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا آنجا که موسیقی ویژه فروشگاه ها تهیه می شود.
- امکانات ویژه: فراهم کردن امکانات مخصوص معلولین و سالمندان و همچنین امکان تردد راحت مادران همراه با کودکانشان نقش اثرگذاری در افزایش سطح رضایت مشتریان و افزایش احتمال بازگشت وی به فروشگاه دارد.
- دکوراسیون داخلی: چیدمان ساده با استفاده از اصول رنگ شناسی برای نمایش هرچه بهتر محصول و جلب توجه مشتری به سمت کالا موثر است.